Günümüz dünyasında dijitalleşme hayatın her alanına nüfuz ederken, toplumla yeni teknolojiler arasındaki dönüşen ilişki de çağın kültürel paradigmalarını şekillendirmeye devam etmektedir. Akademisyen, dijital iletişim uzmanı ve girişimci Dr. Nabat Garakhanova tarafından 2020 yılında kurulan İstanbul Dijital Sanat Festivali, teknolojik dönüşümün sanatsal üretimi ve dijital platformları nasıl yeniden biçimlendirdiğini incelemek ve görünür kılmak amacıyla hayata geçirilmiştir. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteğiyle MEZO tarafından düzenlenen festival; teknoloji merkezli sanat eserlerini öne çıkarmayı, onların görünürlüğünü artırmayı ve sanat dünyasının değişen ihtiyaçlarına yanıt veren yenilikçi sergiler sunmayı hedefleyen, Türkiye’nin ve İstanbul’un dijital sanata odaklanan ilk sürekli festivali olma niteliğini taşımaktadır.
Her yıl yenilenen küratöryel ekibiyle festival; kavramsal çerçevesini belirlemekte, katılımcı sanatçıları seçmekte ve üretimleri bilim, sanat ve teknolojinin kesişiminde konumlanan eserleri özenle kurgulamaktadır. Şehrin farklı ve tarihi mekânlarında düzenlenen sergiler, özellikle yükselen sanatçıları odağına alarak disiplinlerarası bir yaklaşım sunar.
Pandemi nedeniyle iptal edilen 2020 programının ardından festival ilk fiziksel etkinliğini 2021 yılında Binbirdirek Sarnıcı’nda gerçekleştirmiştir. 2022’de ise tamamı yapay zekâ tarafından kurgulanan ikinci edisyon, 3–12 Haziran tarihleri arasında Fişekhane’de izleyiciyle buluşmuştur.
2023 yılından itibaren Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) daha da büyüyen ve güçlenen festival; üçüncü edisyonunu Haziran 2023’te burada düzenlemiş, 2024 yılında ise Mart ayında Milano’daki ön gösterimin ardından Mayıs ayında İstanbul’da kapsamlı ana programını sunmuştur. 2025 edisyonu ise 17–20 Haziran tarihleri arasında Paris’teki ön gösterimle başlamış, 11–15 Haziran’da İstanbul’daki ana etkinliklerle devam etmiştir.
Bu birikim ve ivmeyle güçlenen İstanbul Dijital Sanat Festivali, genişleyen uluslararası ağı ve dijital sanatın geleceğini şekillendiren rolüyle 2026 edisyonuna hazırlıklarını sürdürmektedir.
Hızla değişen dijitalleşen üretim ve tüketim araçları ile ekonomik ve kültürel bağlantıları sanatçılar nasıl yorumluyor?
Ekolojik sorunlar, kentsel sorumluluk ve sürdürülebilirlik ile dijital sanatlar arasındaki bağlantılar nasıl üretiliyor?
Dijital sanatlar bilimsel araştırmalar, deneyler, laboratuvarlar ile toplum arasındaki bağlara nasıl bakıyor?
Kent ve toplum perspektifinde insan/insan-olmayan aktörlerin davranış biçimleri ve düşünme yolları arasındaki bağlantıları sanat eserlerinde görünür kılmanın yolları nelerdir?
Dijital dünyaya doğan yeni nesil (dijital yerliler) ile sanat arasındaki bağlantılar nasıl şekillenmiştir?